CHP İstanbul Milletvekili ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu 2020 yılı Ocak-Eylül arası Düşünceyi İfade Özgürlüğü İhlal Raporu’nu açıkladı. Rapora göre; 29 gazeteci, yazar, yayıncı mahkum oldu, 20 gazeteci tutuklandı, 57 gazeteciye dava ve soruşturma açıldı, 65 gazeteci gözaltına alındı, 20 gazeteci saldırıya uğradı, 3’ü sosyal medya olmak üzere 16 kişi düşünceyi ifade nedeniyle mahkum oldu, 187 kişiye sosyal medya paylaşımları nedeniyle dava, soruşturma açıldı.
VERİLER ‘EN AZ’
Tanrıkulu “Bu verilere ilişkin olarak ilk önce ‘en az’ ifadesinin çok önemli olduğunu söylemek gerekmektedir.” dedi. İçişleri Bakanlığının, Kovid-19 salgınına ilişkin sosyal medya paylaşımları nedeniyle gözaltına alınan sayısının 25 Mart itibarıyla 410 olduğunu açıkladığını aktaran Tanrıkulu şöyle devam etti: “Birçok durumda ve olayda kaç kişinin gözaltına alındığını ya da hapis cezasına mahkum edildiğini basına yansıyan olaylardan takip etmek neredeyse mümkün değil… Yani aslında ‘düşünceyi ifade özgürlüğü ihlali’ kapsamındaki durumlara, olaylara ilişkin verilere ulaşmanın zorluğunun, hatta imkansızlığının da ‘düşünceyi ifade özgürlüğünün ihlali’ olarak kabul edilmesi gerekmektedir.”
Tanrıkulu raporda ayrıca önceki yıllarda pek yaşanmayan gazetecilere yönelik saldırılar ve tehditlerin arttığına dikkat çekerek “Örneğin, AKP Hükümetleri döneminde artan gazeteci düşmanlığı, basın özgürlüğüne AKP Hükümetinin tutumu nedeniyle yaşanmaktadır.” dedi.
Ayrıca gazetecilerin yaşadığı basın kartları sorununa da raporda değinen Tanrıkulu; Ocak ayında 28 gazetecinin basın kartları iptal edildiğini ancak tepkiler üzerine kararın kaldırıldığını hatırlatarak “Ocak ayındaki basın kartı iptalleri toplu olduğu için haber basına yansımış, ancak tek tek iptallerin sürdüğü ve bunun da bir baskı unsuru olarak halen kullanıldığı bilinmektedir.” dedi.
3 AYDA 347 HABER SANSÜRLENDİ
Tanrıkulu’nun raporunda “İnternete Sansür-Sosyal Medya Kanunu” bölümünde ise şu ifadelere yer verildi: “Yasanın 1 Ekim Günü yürürlüğe girmesi üzerine Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü tarafından yapılan açıklamada, son 3 ayda Türkiye’de en az 347 internet haberinin sansürlendiği belirtilmiştir. 2018 ve 2019 yıllarında 150’ye yakın yasak getirilmiş, internet üzerinden engellenen ve silinen haber sayısı ise binlere ulaşmıştır. Mahkemeler aracılığıyla alınan yayın yasağı kararları, olaylar ve şahıslar hakkında yayın yapmayı engellemektedir. RTÜK verileri, 2010 yılından bugüne kadar geçen sürede mahkemeler aracılığıyla 600’ü aşkın yayın yasağı getirildiğini göstermektedir. Yayın yasağı getirilen haber konuları arasında iş cinayetleri, yolsuzluk iddiaları, kadına şiddet davaları ile tecavüz davaları gibi farklı olaylar bulunmaktadır.”
