Cezaevinde kaç gazetecinin olduğu bile tam olarak bilinmeyen Türkiye’de, 180’den fazla medya çalışanı, bir bayramı daha cezaevinde geçirecek.
OHAL döneminde, 170’in üzerinde yayın organı kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) kapatıldı. Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütüne göre, basın özgürlüğü sıralamasında 180 ülke arasında 157’nci sırada bulunan Türkiye, son iki yıldır “dünyanın en büyük gazeteci hapishanesi”. Kaç gazeteci cezaevinde olduğuna yönelik kurumlarca tutulan kayıtlarda da farklılıklar var. P24 Platforumuna göre, 183 gazeteci cezaevinde. İsveç merkezli Stockholm Center for Freedom’a göre ise; 169 gazeteci tutuklu, 68 gazeteci hükümlü, 145 gazeteci ise aranıyor.
NEDEN SAYI BİLİNMİYOR
DW’ye bir demeç veren Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Başkanı Gökhan Durmuş, bugün halen 143 gazetecinin hapiste olduğunu söylüyor. “OHAL ilan edildiğinden bugüne bir çok kesime yönelik baskı oldu ama, gazeteciler bunun en ağır dönemini yaşadılar” diyor Durmuş. Gözaltına alınan, soruşturmadan geçen ya da hakkında dava açılan gazetecilerin sayısının yüzler, hatta binlerce olduğu tahmin ediliyor. Ancak, kesin bir rakam yok ortada. TGS Başkanı Durmuş, bu durumu şöyle açıklıyor:
“Maalesef, bir rakam tutamadık, çünkü şöyle bir dönem yaşadık. Her hafta 2-3 gazetecinin gözaltına alındığı, bazen 10-15 gün, bazen bir ay gözaltında kaldığı, sonra kiminin serbest bırakıldığı, kiminin tutuklandığı bir dönem. Davalarla ilgili ayrı bir şey söylemek de çok zor. Çünkü, ücra bir ilçedeki internet sitesine de dava açılıyor, büyük bir gazetede çalışanına da. Yani, takip etmek imkansız gibi bir şey.”
TANINMAYAN GAZETECİLER GÜNDEME GELEMİYOR
Cezaevine giren çıkan veya halen cezaevinde olan özellikle ismi pek göz önünde olmayan gazetecilerin en büyük şikayeti ise yalnız kalmak. Gazeteci örgütleri ve siyasiler, ismi kamuoyunda bilinmeyen gazetecilerin yaşadıklarına karşı duyarsız kalıyorlar. İsminaz Temel, Hüseyin Aydın, Ziya Ataman gibi bir çok gazeteci; https://expressioninterrupted.com/tr’nin cezaevindeki basın mensuplarıyla ilgili yaptığı röportajlarda sorulan “Bir milletvekili tarafından ziyaret edildiniz mi? Evet ise, kimler?” Sorusuna “Hayır.” Cevabını verdi. Cezaevindeki gazeteciler, kaldıkları hücrelerde unutulmaktan korkuyor.
Darbeden sonra ilk gözaltına alınan gazetecilerden biri olan Volkan Koç, adı duyulmamış habercilerin hem meslektaşları hem de meslek örgütleri tarafından adli süreçte yalnız bırakıldığı görüşünü destekliyor. Koç, DW’ye yaptığı açıklamada, “Ne kadar yalnız olduğumu fark ettim. Desteğin, popülerlik ve kişiye getirisi üzerinden hesaplandığını görünce meslek benim için tam anlamıyla anlamını yitirmiş oldu.“ şeklinde yaşadığı hayal kırıklığını ifade etti.
CEZAEVİNE GİRMEYEN GAZETECİLER DE İŞSİZ!
Türkiye’de her dört gazeteciden birinin işsiz oluğu tahmin ediliyor. Gazeteciler üzerine yapılan baskı da boyut değiştirdi. Artık siyasi baskılar yerini otosansüre bıraktı. Gazeteciler, çeşitli kaygılarla kendi kendilerini sansür yapıyor. Bu koşullar altında mevcut sistemde yer bulamayan var olamayan birçok gazeteci çareyi başka sektörlere geçiş yapmakta buldu.
Karikatürist Veysel Cebe, Jailed Journos için Kurban Bayramı’na özel bir çalışma hazırladı;
GAZETECİLERİ KURBAN ETME TÜRKİYE!